Η ανάπτυξη του Διαδικτύου με τις ταχύτατες ευρυζωνικές συνδέσεις αποτελεί ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο για την βελτίωση της μαθησιακής διαδικασίας αφού πλέον οι μαθητές έχουν την δυνατότητα :
- Να αποκτούν πρόσβαση σε μεγάλο όγκο οπτικοακουσικών πληροφοριών
- Να γράφουν χρήσιμες εργασίες
- Μπορούν να παρακολουθήσουν σύγχρονη και ασύγχρονη τηλεκπαίδευση
Επιπλέον συμβάλλει στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων των μαθητών , μειώνοντας τις γεωγραφικές αποστάσεις και έτσι είναι δυνατή :
- Η σύγχρονη επικοινωνία με συνομήλικους και συγγενής που μπορεί να βρίσκονται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά(π.χ. με την εφαρμογή Skype)
- Η επικοινωνία και συνεργασία με μαθητές ευρωπαϊκών σχολείων πάνω σε ένα κοινό θέμα (π.χ. τοπική ιστορία)
καθώς και στην ψυχαγωγία.
Δυστυχώς όμως το Διαδίκτυο κρύβει σοβαρούς κινδύνους για τους μαθητές , που αν δεν γίνουν αντιληπτοί μπορεί οι συνέπειες να είναι εξαιρετικά δυσάρεστες. Στα πλαίσια της παρούσας εργασίας θα παρουσιάσουμε τους κινδύνους που κρύβει το διαδίκτυο για τα παιδιά και τεχνικές αντιμετώπισης τους.
1. Διαδικτυακός εκφοβισμός : Συμβαίνει όταν κάποιος μέσω διαδικτυακών εφαρμογών επικοινωνίας στέλνει ειρωνικά, υποτιμητικά ή/και υβριστικά μηνύματα σε κάποιον άλλον. Άλλη μορφή είναι η διάδοση ψευδών και ανακριβών και συκοφαντικών φημών σε βάρος άλλου, πάλι μέσω διαδικτυου.
Δεν θα πρέπει να απαντάμε σε εκφοβιστικά ή κακόβουλα μηνύματα γιατί μπορούμε να γράψουμε κάτι άσχημο και να χάσουμε το δίκιο μας. Αρχικά με τη βοήθεια κάποιου γνώστη του αντικειμένου θα πρέπει να μπλοκάρουμε την επικοινωνία μαζί του .και στην συνέχεια να απευθυνθούμε στον δάσκαλο και τους γονείς μας
2. «Ψάρεμα» προσωπικών δεδομένων : Σε ιντερνετικές εφαρμογές επικοινωνίας chat, πολλές φορές κάποιοι ενήλικες (που δεν αποκαλύπτουν την πραγματική ταυτότητα τους) με κακόβουλες προθέσεις ζητούν προσωπικές πληροφορίες από ανυποψίαστους ανήλικους (ονοματεπώνυμο, διεύθυνση κατοικίας , τηλέφωνο) . Σε επόμενη φάση με κάποια πρόφαση (να τους δώσουν κάποιο λογισμικό ή κωδικούς παιχνιδιών ) τους ζητούν συνάντηση με κακόβουλες προθέσεις που μπορεί να είναι δυσάρεστη για τον ανυποψίαστο ανήλικο Έχουν αναφερθεί περιστατικά όπου ανήλικοι που έπεσαν στην παγίδα αυτή υπέστησαν σωματική βία ή απώλεια χρημάτων και κινητού τηλεφώνου
Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι, όπως δεν επικοινωνούμε και δεν κανονίζουμε ραντεβού με αγνώστους στην καθημερινή ζωή έτσι δεν απαντάμε σε κλήσεις και μυνήματα από αγνώστους και μας αφήνουν αδιάφορους οι προσφορές τους.
3. Εθισμός σε πολυχρηστικά διαδικτιακά παιχνίδια.: Η πολύωρη χρήση του Διαδικτύου από εφήβους σε καθημερινή βάση. Συνήθως ξεκινά από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού και γίνεται ακόμα πιο έντονο στις επόμενες βαθμίδες της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Δυστυχώς όταν στις μικρές τάξεις του Δημοτικού δεν υπάρχει έλεγχος και οριοθέτηση στην χρονική χρήση του διαδικτύου από τους γονείς στα παιδιά τους, τότε δημιουργούνται ανοίγει ο δρόμος για τον διαδικτυακό εθισμού. Ο έφηβος είναι απορροφημένοςπολλές ώρες μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή, κινητού ή tablet και σε εικονικό περιβάλλον παιχνιδιού ανταγωνίζεται με άλλους παίκτες για το μεγαλύτερο σκορ. Αναλώνεται σε αυτή την «δραστηριότητα» και η κατάσταση αυτή συνδυάζεται με παραμέληση των σχολικών του υποχρεώσεων και αποχή από κοινωνικές και αθλητικές δράσεις. Επόμενη φάση είναι η εμφάνιση παθολογικών συμπτωμάτων όπως απότομη αλλαγή βάρους , διαταραχή ύπνου και εκνευρισμός.
Στα πλαίσια της γονικής μέριμνας θα πρέπει να υπάρχει αυστηρός έλεγχος στην χρήση υπολογιστικών συσκευών και μέσω αυτών στην χρήση του διαδικτύου. Δηλαδή τα παιδιά μέχρι την τρίτη τάξη του Δημοτικού δεν θα πρέπει να έχουν υπολογιστική συσκευή στο δωμάτιο τους, ούτε κινητό με δυνατότητα πρόσβασης στο Διαδίκτυο. Επιπλέον όταν αποκτήσουν υπολογιστική συσκευή στο δωμάτιο τους, θα πρέπει να λειτουργούν σε αυτή ειδικά λογισμικά γονικής επίβλεψης λειτουργία υπολογιστή. Προφανώς αυτή η δυνατότητα προστασίας από διαδικτυακούς κινδύνους δεν συνιστά καμιά παραβίαση αυτονομίας του παιδιού. Με αυτόν τον τρόπο αντιμετωπίζονται επιτυχώς οι συνθήκες που οδηγούν σε διαδικτυακό εθισμό.
4. Ορθή χρήση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου : :Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο είναι μια εφαρμογή ιδιαίτερη χρήσιμη για την επικοινωνία των ανθρώπων. Οι κωδικοί πρόσβασης είναι προσωπικοί και συνεπώς δεν θα πρέπει να τους γνωρίζει κανείς άλλος εκτός από τον κάτοχο τους. Για να ενισχύσουμε τον απόρρητο χαρακτήρα τους τους θα πρέπει αυτοί οι κωδικοί πρόσβασης στο email μας να μην είναι εύκολα αντιληπτοί π.χ. όνομα, επώνυμο ή ημερομηνία γέννησης. Καλή πρακτική δημιουργίας κωδικών πρόσβασης είναι ο συνδυασμός μικρών και κεφαλαίων γραμμάτων καθώς και ψηφίων.. Επιπλέον θα πρέπει να αλλάζει τακτική π.χ. κάθε 6 μήνες.
Πολλές φορές υπάρχουν παραπλανητικά εισερχόμενα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που ενημερώνουν ότι δήθεν κέρδισε ο παραλήπτης σε διαγωνισμό κάποιο ακριβό δώρο. Του υποδεικνύουν να συμπληρώσει τα στοιχεία του σε μια φόρμα καθώς και τους κωδικούς του email του καθώς και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.. Θα πρέπει να ενημερωθούν για τους κινδύνους αυτών των μηνυμάτων καθώς και τις συνέπειες τους κατά την διάρκεια του μαθήματος Τ.Π.Ε. Επιπλέον κατά την διάρκεια του μαθήματος αυτού θα πρέπει να διδαχθούν πως να αποκλείουν τέτοια παραπλανητικά εισερχόμενα μηνύματα.
Για να εξασκηθείτε στις παραπάνω πληροφορίες μπορείτε να προσπαθήσετε το ακόλουθο ερωτηματολόγιο γνώσεων :